Ruimte

Bevorderen van welvaart en welzijn door duurzame, vernieuwende en ondernemende economie

Noord-Holland behoort tot de sterkste economische regio’s van Nederland. De Noord-Hollandse economie is goed voor zo’n 21% van het Bruto Binnenlands Product en 18% van de banen van Nederland. Verreweg de meeste buitenlandse investeringen en buitenlandse vestigingen van bedrijven in Nederland komen in onze provincie terecht. Sterke troeven van Noord-Holland zijn onder meer de aanwezigheid van Amsterdam en Schiphol, de hoogwaardige en veelzijdige arbeidsmarkt, de aanwezigheid van bijzondere clusters als zeehavens, het luchthavencomplex, de zaadveredeling en Greenports, het Hilversumse Mediapark en sterke sectoren als de internationale handel, de logistiek, de financiële en zakelijke dienstverlening en de creatieve industrie in de Amsterdamse regio. Ook de uitstekende infrastructuur, zowel fysiek als digitaal (AMSIX) speelt daarbij een belangrijke rol. De provincie draagt bij door ruimte te geven aan vernieuwing, duurzaamheid en ondernemerschap.
Het economisch beleid staat dan ook ten dienste van de Noord-Hollandse maatschappij als geheel. Om die reden heeft de provincie Noord-Holland als haar doel voor het economisch beleid gekozen voor het bevorderen van welvaart én welzijn. Daarmee wordt een relatie gelegd met de nationale en internationale discussie over het begrip ‘brede welvaart’ (onder andere commissie-Stiglitz (2009) en commissie-Grashoff (2016)). De kern van het debat is de overtuiging dat welvaart meer is dan de omvang van het nationaal of persoonlijk inkomen. Ook aspecten als gezondheid, geluk, veiligheid, goed onderwijs, goede huisvesting en ontplooiingsmogelijkheden worden ervaren als welvaartscomponenten. Als één van de eerste overheden in Nederland heeft de provincie Noord-Holland besloten om deze ‘brede welvaart’-aspecten te meten en in te zetten om er haar beleid aan te toetsen. Dit wordt gedaan met de Barometer Welvaart & Welzijn.
Onze rol
In het Strategisch Beleidskader Economie kiest de provincie ervoor om zoveel mogelijk uit te gaan van onze verbindende rol als middenbestuur en vanuit die rol te werken aan de optimale condities waarbinnen de economie zich verder duurzaam kan ontplooien. Vanuit die gedachte is de beleidsfocus gericht op het versterken van het vestigingsklimaat. Een goed vestigingsklimaat is een cruciale randvoorwaarde voor de economie en de aantrekkelijkheid van de regio voor bedrijven.
Prioriteiten
Binnen het brede begrip van ‘vestigingsklimaat’ is gekozen voor een focus op de volgende vestigingsplaatsfactoren:

  • Een aantrekkelijk en duurzaam ruimtelijk vestigingsklimaat (5.3.1)
    Dit gaat over de beschikbaarheid van ruimte voor economische activiteiten, over bedrijventerreinen, kantoorlocaties, havens, Schiphol, detailhandel, digitale infrastructuur, internationalisering en ruimte voor toerisme. De beschikbaarheid van ruimte voor economische activiteiten is een absolute basisvoorwaarde voor een gezonde economie.
  • Een sterk innovatief klimaat (5.3.2)
    Deze vestigingsplaatsfactor focust op het innovatief vermogen van het bedrijfslevenen de inzet van kennis, onderzoek en technologie om innovaties te verzilveren in nieuwe producten en nieuwe markten. De ontwikkeling en toepassing van kennis en innovatie is één van de belangrijkste concurrentiefactoren van de economie.
  • Een veerkrachtige arbeidsmarkt (5.3.3)
    Hieronder wordt het aanbod van arbeid, de match tussen onderwijs en arbeidsmarkt, de inzetbaarheid van het menselijk kapitaal en de inclusieve arbeidsmarkt gedefinieerd. De factor arbeid behoort tot de klassieke productiefactoren en is een belangrijke randvoorwaarde voor de ontwikkeling van de economie.
  • Een sterke een duurzame agrosector (5.3.4 en 5.3.5)
    De agrosector is duidelijk zichtbaar en beleefbaar in het Noord-Hollandse landschap én vertegenwoordigt een aanzienlijk economisch belang, vooral op gebied van export, innovatie en ketensamenwerking. Op het gebied van duurzaamheid en innovatie om te komen tot de gewenste transitie van de agrifoodketen, waaronder kringlooplandbouw, liggen er vele opgaven c.q. kansen. Met de opgave Vitaal Platteland waaronder het programma Natuurinclusieve Landbouw wordt bijgedragen aan behoud en versterking van de bodemvruchtbaarheid en (agro)biodiversiteit.

Omgevingsfactoren
De invloed die overheden op de economie hebben, is beperkt. Er zijn talloze omgevingsfactoren die van invloed zijn. Daarbij is de conjunctuurontwikkeling de belangrijkste. Deze is afhankelijk van de mondiale ontwikkeling van de economie. Nederland als handelsland is sterk afhankelijk van export als pijler onder de economie. De verwachting is dat de Brexit impact zal hebben op handelsstromen van en naar het Verenigd Koninkrijk (VK). Noord-Holland is goed voor een kwart van de export naar het VK. Ook het internationale handelsbeleid van de VS (handelsbeperkingen) kan veel impact hebben op de Europese en Nederlandse economie.  
Naast de conjunctuurontwikkeling is er een aantal trends en ontwikkelingen, die invloed zullen hebben op de ontwikkeling van de Noord-Hollandse economie. Denk daarbij aan de ‘vierde industriële revolutie’. Die gaat over de enorme vooruitgang die de laatste jaren is geboekt op het terrein van digitalisering en datacommunicatie, waarbij steeds meer een versmelting wordt gezien tussen digitale, fysieke, cognitieve en biologische toepassingen. ‘Big data’ en het ‘internet of things’ zijn belangrijke aanjagers. Dit leidt tot toepassingen als zelfrijdende voertuigen en robotisering van productieprocessen zoals bijvoorbeeld in de logistiek. Een andere trend is het toenemend belang van de stad in het totaal van de economie. De wereld verstedelijkt in snel tempo en de economische marktstrategieën passen zich daarop aan. In Noord-Holland wordt dit teruggezien in de dominantie van de stad Amsterdam in de economische cijfers van Noord-Holland. Een laatste voorbeeld van een ontwikkeling in de economie is de toenemende focus op duurzaamheid. Dit is enerzijds een beleidsgedreven ontwikkeling, anderzijds ziet men ook steeds meer ondernemers die inhaken op de kansen die er liggen, bijvoorbeeld op het gebied van circulaire economie, duurzame energie en duurzame landbouw.

Beleidsdoelevaluaties

Over de voortgang van het economisch beleid wordt jaarlijks gerapporteerd in de voortgangsrapportage.
Om te bepalen op welke manier het versnellingsprogramma GO!-NH en het Programma Investeringsgereed Innovatief MKB (PIM) in 2020 worden voortgezet, worden beide instrumenten gezamenlijk geëvalueerd in 2019.