Openbaar bestuur

Ondermijning tegengaan, weerbaarheid stimuleren

Toelichting

Criminelen maken gebruik van diensten van de bovenwereld. Boven- en onderwereld raken zo met elkaar verweven. Door de invloed en druk die criminelen zo op onze samenleving kunnen uitoefenen, raken normen vervaagd en neemt het gevoel van veiligheid en leefbaarheid af. Dit wordt ook wel 'ondermijning' genoemd. Ondermijning van het openbaar bestuur raakt het fundament van de democratische rechtsorde.  Om de weerbaarheid tegen ondermijning te versterken, werken de overheden en hun partners - de Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC's), de belastingdienst en het Openbaar Ministerie) - samen in het Netwerk Weerbaar Bestuur. Dit is ook vastgelegd in het interbestuurlijk programma van het Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen. Gemeenten worden uitgenodigd een vervolg te geven op de door de RIEC’s opgestelde actuele ondermijningsbeelden voor hun gemeente c.q. regio en het opstellen van quick scans over de bestuurlijke weerbaarheid van de gemeente. Daarbij moet gedacht worden aan het ophalen en met de gemeenten en overige samenwerkingspartners analyseren van de ondermijningsbeelden en het zorgdragen dat er voor gemeenten/de regio een strategisch handelingsperspectief (in de vorm van mogelijke te nemen beleidsmaatregelen) wordt geboden in antwoord op de ondermijningsbeelden.
De provincie heeft in 2018/2019 hieraan ondersteuning geleverd met het project Versterking kwaliteit en integriteit lokaal bestuur. Eind 2019 wordt een initieel provinciaal weerbaarheidsbeeld voor de provincie zelf opgesteld en een strategisch handelingsperspectief opgeleverd. Bij wijze van pilot is voor twee gemeenten in Noord-Holland een gemeentelijke quick scan opgeleverd die in beeld brengt of een gemeente goed is voorbereid op eventuele kwetsbaarheden in de eigen organisatie op het gebied van integriteit, maar ook of zij weerbaar is tegen gerichte ondermijnende acties van buitenaf die uit het lokale ondermijningsbeeld naar voren komen. De focus ligt hierbij op potentieel kwetsbare werkprocessen.
De komende jaren zal de provincie blijven strijden tegen alle vormen van ondermijnende criminaliteit. De nadruk komt dan met name te liggen op de verbreding van de quick scans over meerdere gemeenten en de implementatie door gemeenten en provincie zelf van concrete maatregelen om ondermijning tegen te gaan aan de hand van het ontwikkelde handelingsperspectief. Daarnaast zal het handelingsperspectief actueel en doorontwikkeld moeten worden om de overheden blijvend weerbaar te houden. Tot slot zal met behulp van de financiering van lokale pilots door gemeenten, het betrekken van beroepsgroepen en ondernemers en het stimuleren van gemeenten zich aan te sluiten bij Meld Misdaad Anoniem worden gewerkt aan een verbeterde informatiepositie van en bewustwording bij relevante partijen.

Operationeel doel 1.3.3 Ondermijning tegengaan, weerbaarheid stimuleren

Indicator

Meeteenheid

Nulmeting

Begroot 2019

Begroot 2020

Begroot 2021

Begroot 2022

Begroot 2023

Gemeenten/regio’s beschikken over een quick scan over hun bestuurlijke weerbaarheid

Aantal

0 (2018)

4

20

-

-

-

De provincie beschikt over een actueel ondermijningsbeeld en een quick scan over de bestuurlijke weerbaarheid

Percentage

0 (2018)

100

100

100

100

100

Er is een strategisch handelingsperspectief opgesteld

Percentage

0 (2018)

100

100

100

100

100

Investeringen

Geen.