Een robuuste en hoogwaardige groenstructuur die bijdraagt aan de biodiversiteit en aan het welzijn van de bewoners en bezoekers van de provincie.
Noord-Holland is een prachtige provincie om in te wonen, te werken en vrije tijd in door te brengen. Dit komt mede door de grote diversiteit aan natuur- en cultuurlandschappen: bossen, heidevelden, duinen, veenweiden, open polders, kwelders en de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In Noord-Holland liggen negentien Europees beschermde natuurgebieden en vier werelderfgoederen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zowel bewoners als de overheid zich al ruim een eeuw inspannen om de waarden van deze gebieden veilig te stellen en te vergroten. Naast de waarde die de natuur in zichzelf heeft, levert zij ons ook grondstoffen, voedsel en economische productiviteit (drinkwaterzuivering in de duinen, duurzame bosbouw en het afvangen van koolstofdioxide (CO2) door bladgroen). Ook zorgen natuur en landschap voor een plezierige woon- en werkomgeving, wat bijdraagt aan een gunstig economisch vestigingsklimaat. Ten slotte hebben natuur en landschap belevingswaarde en zijn ze op die manier invloed op het welzijn van mensen.
Natuur- en landschapswaarden staan wereldwijd onder druk, ook in Noord-Holland. Dit komt door een gebrek aan geschikt leefgebied voor dier- en plantensoorten, versnippering door verstedelijking en infrastructuur en door milieuproblemen (onvoldoende waterkwaliteit, verdroging van natuurgebieden en hoge fosfaat- en stikstofemissies door verkeer, industrie en landbouw). Nederland voldoet nog lang niet aan de Europese eisen voor bescherming van soorten en kwetsbare leefgebieden. Het aan de Verenigde Naties gelieerde IPBES (Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services) heeft in 2019 gerapporteerd over de staat van de biodiversiteit. De provincie herkent de urgentie van deze opgave en de noodzaak om maatregelen te nemen.
Gelukkig begint het beleid voor herstel van de biodiversiteit, dat enkele decennia geleden is ingezet, zijn vruchten af te werpen. Natuurmonitoring laat zien dat de achteruitgang van de natuurkwaliteit gekeerd is (zie: ‘Biodiversiteit in Noord-Holland’ 2019, Planbureau voor de Leefomgeving 2018). Desondanks is de noodzaak voor herstel van de biodiversiteit nog steeds groot. Met name de ruimtelijke, water- en milieucondities moeten verbeterd worden voor duurzaam bestaan van soorten en ecosystemen. Dat moet resulteren in een sterke en veerkrachtige natuur, verweven met economische activiteiten, die bijdraagt aan duurzaam maatschappelijk welzijn. De integratie van natuurbeleid, (inter)nationaal milieu-, water- en landbouwbeleid zal hierbij helpen, omdat de opgaven in elk van deze beleidsterreinen sterk vergelijkbaar zijn.
Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) vormt de ruggengraat van de groenstructuur, waarbinnen ook vrijwel alle Noord-Hollandse Natura 2000-gebieden en recreatiegebieden zijn gelegen. Tegelijkertijd biedt het NNN ruimte voor vrijetijdsbesteding. Wij vergroten de beleefbaarheid door aanleg van recreatieve routes en voorzieningen. Onze inspanningen blijven echter niet beperkt tot het NNN. Ook binnen het NNN staan natuur- en landschapswaarden onder grote druk. De provincie Noord-Holland bevordert daarom dat natuur ook hier een plaats krijgt door functiecombinaties te stimuleren: natuur en water, natuur en landbouw, natuur en infrastructuur, natuur en stedelijk gebied en natuur en economie.
Wettelijk beleidskader
De belangrijkste wettelijke kaders zijn: